Regülasyon işleminin görevi, belirli bir elektriksel büyüklüğü dış etkilerden bağımsız olarak sabit tutabilmektir. Bunun için regüle edilebilecek büyüklük (gerilim, akım) sürekli olarak ölçülmek zorundadır. Ölçülen bu değer, yani o andaki değer (Alm:Istwert), o anda gerçekte olması gereken değerle (Alm : Sollwert ) karşılaştırılırsa, bu iki değerin farkıyla, uygun bir ayarlanabilir elemana olması gereken büyüklükten (Regülasyon ile elde edilecek büyüklük) olan sapmayı giderebilecek (kompanze edebilecek) biçimde kumanda edilebilir.
Sapmaların nedeni olan, regülasyona ters yönde etki eden bozucu büyüklükler, pratikte giriş büyüklüğündeki (gerilim) sapmalar ve çıkıştaki (gerilim,akım) yük değişimleridir. Kontrol büyüklüğü (Klavuz Büyüklük) , referans gerilimi olarak adlandırılan sabit bir gerilim biçiminde verilir. Sabit değerle yapılan regülasyon ve servolu (izlemeli) , bir referansa uyarak yapılan regülasyon olmak üzere iki tür regülasyon ayırt edilebilir. İzlemeli (Servolu) regülasyonda çıkış büyüklüğü değişken bir kontrol ya da referans büyüklüğünün değişimini izlerken, sabit değerle yapılan regülasyonda kontrol büyüklüğü yada referans büyüklük daima sabit bir değere sahiptir. Kullanım amacına göre bu türlerin biri ya da öbürü daha uygun olacaktır.
Bir regülatör devresinin zaman içindeki davranışı transfer fonksiyonu yardımıyla temsil edilir. Burada gösterilen bütün devrelerde orantılı (proporsiyonal) bir regülasyon işlemi uygulanmıştır. Regülasyona uğrayacak yerlerde daima bir karşılaştırma ve dengeleme söz konusudur. Bu, regüle edilecek büyüklüğün yani o andaki değerin, ayar elemanındaki değişimden sonra yeni bir kararlı hal aldığı anlamına gelir. Bu kitapta verilen devrelerde birçok durumda ayar elemanı bir güç transistörüdür. Konrol büyüklüğü ya da referans gerilimi Z-diyotları yardımıyla elde edilir. Referans geriliminde Z-diyotları yardımıyla sağlanan bu kararlılığın zaten kendi kendine işleyen bir regülasyon oluşturduğu da bir yerde düşünülebilir. Bu sebepten gerilimi kararlı kılma işleminin en basit cinsiyle Z-diyotları devresiyle işe başlayalım.
Comments